İnsan Kaynakları Planlaması Nedir?

Bu yazımızda sizlere ilk olarak insan kaynakları ve planlama sürecini aktaracağız. İnsan kaynakları, bir kurumun merkezi niteliğindedir. Bu merkez ürün veyahut hizmetlerde kuruma katkı sağlamaktadır. İnsan kaynakları, etkili iletişim tekniklerini bünyesinde barındıran bir departmandır. İnsan kaynaklarının oluşum süreci Sanayi Devrimi’ne kadar uzanmaktadır. Ortaya çıkan ilk ofis ve çalışma alanları da bünyesinde insan kaynakları faaliyetlerine yer vermiştir. Personel verimliliğinin yanı sıra etkili iletişimin de devreye girmesi ile insan kaynakları süreci hız kazanmıştır.  Merkeze insanı koyan bölüm, kişilerin hedefleri arasında denge kurmaktadır. Bu noktada insan kaynakları temel ilkelere dayandırılmaktadır. Bu ilkeler arasında:

• Çalışanların doğru bir şekilde gelişim sağlaması verimliliklerine fayda sağlar.
• Kurallar, çalışanların psikolojik, sosyal, ekonomik ihtiyaçlarına uygun olmalıdır.
• Çalışanlara kendilerini geliştirebilecekleri bir ortam sunulmalıdır.
• İnsan kaynakları ilkelerinin uygulamasında bütüncül yaklaşım sergilenmelidir.

İnsan kaynakları merkezinde temel ilkeleri barındırdığı gibi çalışanlarına da çeşitli görevler vermektedir. Bu hususlar; insan kaynakları çalışanlarından ilk olarak doğru ve planlı bir organizasyon yapılmasının talebidir. Stratejik düşünceye sahip olan insan kaynakları personelinin gözlem gücü oldukça yüksek olmalıdır. Bu gözlem gücü şirketin faydasını da göz önünde bulundurmaktadır. Yol gösterici bir tavır sergileyen insan kaynakları çalışanları uzlaşma adına çözüm yolları düşünebilmelidir. Kriz anında çıkış yolu bulabilmek en önemli nokta olarak görülür. Sayılan tüm hususlar insan kaynakları bünyesinin olmazsa olmazları, altın kurallarıdır. İnsan kaynaklarına ait görevler ise şu şekildedir:

• Şirketin çıkarları doğrultusunda çalışmalar sergilemek
• Üst, orta ve alt yönetim arasında köprü görevi görmek
• İşe alım ve çıkım hareketlerinin kontrolü
• Performans analizi
• İhtiyaca uygun eğitim vazifesi
• Ücret dağılımları
• Planlama yeteneği

Peki ya asıl noktamız olan insan kaynakları planlaması ne anlama gelmektedir? İnsan kaynakları planlaması, işletmede çalışanlara ait işgücünü belirlemektedir. Ardından personel yeterliliğini inceleyerek bu doğrultuda işe alım ve çıkım işlemlerinin yürütülmesini sağlamaktadır. Tüm bu hareketlerin nitelik ve nicelik bağlamında hesaplanmasına da yardımcı olmaktadır. Doğru ve etkili bir çalışma olan insan kaynakları planlaması organizasyona fayda sağlamaktadır. İnsan kaynakları planlaması merkezinde bütüncül bir yaklaşımı barındırmaktadır. İş analizi, çevre ve performans analizi temel ilkelerdir. İnsan kaynakları planlamasında şirkete sağlanacak olan fayda da göz önünde bulundurulmalıdır. İnsan kaynakları planlaması, uyum ve denge düzeyini ayarlayarak diğer şirketlerin fikirlerini de göz önünde bulundurmaktadır. İleride yaşanabilecek sorunlara karşılık personel alımı veyahut değişimleri, beceriye uygun personel insan kaynakları planlamasını gerekli kılmaktadır. Peki bu planlamanın sağladığı faydalar nelerdir?

• Örgütün işleyiş düzenine uygun personel alımı sağlanır.
• İhtiyaç dâhilinde amaca yönelik tecrübeli kişilerin alımı sağlanır.
• Elemanların gelişimlerine uygun bir ortamda çalışılması sağlanır.
• Eksik kalan yönler dâhilinde çeşitli eğitimler uygulanır.
• İç ve dış faktörler tarafından gelecek zararlar fark edilerek önlem alınır.
• Örgütün hedefleri gerçekleştirilir.

Tüm bu insan kaynakları planlaması çalışmalarını sürdüren kesim insan kaynakları yöneticileridir. Doğru karar verebilmek için yönetici ve birim yöneticileri arasında birlik ve beraberlik sağlanmaktadır. Bu doğrultuda insan kaynakları planlaması üst yönetim, birim yöneticileri ve insan kaynakları yöneticileri tarafından ortak bir paydada yürütülmektedir. İnsan kaynakları planlamasını etkileyen dış faktörler arasında;

• Çevre koşulları
• Rekabet
• Yasalar
• Teknoloji

Gibi etmenler bulunmaktadır. Sayılan bu unsurlar insan kaynakları planlamasını etkileyen dış faktörler iken bir de iç faktörlerin varlığı bilinmektedir. İç faktörlerde ise;

• Şirkete uygun strateji
• Çalışanların verim gücü
• Coğrafi farklılık
• Bilgi teknolojisi düzeyi

Görülmekle birlikte bu faktörler içsel etkendir.

İnsan Kaynakları Planlama Süreci Nedir?

İnsan kaynakları planlama sürecinde etken olan noktalar bulunmaktadır. Bu noktada insan kaynakları planlamasında talepler, personel arzının düzeyi, arz ve taleplerin belirlenerek karşılaştırılması temel ölçütlerdir. İnsan kaynakları planlama sürecinde iş ve çevre analizinin ölçütlere uygun bir biçimde tertip edilmesi ve performans değeri ölçümünün önemli bir yeri bulunmaktadır. İnsan kaynakları planlama süreci aşamalarında durak noktası ve dikkat edilecek unsur örgütsel hedefler ve stratejilerin varlığıdır. İnsan kaynakları ihtiyaçları doğrultusunda uygun stratejiler geliştirebilmelidir. Daha sonrasında insan kaynakları arz ve talep arası denge ölçülmelidir. Eğer bu ölçüm düzenli çıkmazsa eksikleri giderebilme doğrultusunda çalışma yöntemleri oluşturulmalıdır.

İnsan Kaynakları Planlama Süreci Kimler Tarafından Yapılır?

İnsan kaynakları planlama sürecinde asıl nokta üst yönetimden gelecek strateji ve politikalar dâhilinde insan kaynakları departmanının, birim yöneticilerinin ortak hareketidir. İnsan kaynakları tarafından iş tanımları yapılarak analiz dâhilinde iş görenler ile eşleştirilme yapılmaktadır. Yapılan analizler, insan kaynaklar planlama sürecinde iş gücü eksikliğine sebep olabileceği gibi fazlalığına da yol açabilmektedir. Öyleyse iş gücü ihtiyacı nasıl ortaya çıkar? Bu sorunun cevabı oldukça basittir. Planlı hizmetlerin gerçekleştirilmesi için gereken toplam emek faaliyetleri, işletme içinde yer alan işgücü arzından büyük olması dahilinde ortaya bir açık çıkmaktadır. Bu durum insan kaynakları planlamasında yeni bir alıma sebep olmayacağı gibi eldeki verilerin güçlendirilmesi ile de mümkün olabilmektedir.

İnsan Kaynakları Planlama Süreci Eğitimi

İnsan kaynakları planlama süreci eğitiminde gelişim basamakları belirlenmelidir. İhtiyaçların arttığı bu dönemde insan kaynakları planlamasında temel nokta organize olabilmektir. Teknolojik yeniliklere uyum sağlama, emek pazarının durumu, yeni yasaları takip ederek değişen hayatta dengeli bir tutum sergileyebilmelidir. İnsan Kaynakları Planlama Eğitiminde kişinin kendisini geliştirerek, yetkin bir düzeye erişebilmesi hedeflenmektedir. Bu doğrultuda kişi etkili iletişim tekniklerine de sahip olmalıdır. Temelde hem personeli hem de merkezi düşünecek hareketler sergilemelidir. Bu eğitimler yüz yüze olabildiği gibi günümüz şartlarında çeşitli enstitüler dahilinde online olarakta verilmektedir.

Boğaziçi Enstitüsü online eğitim platformunda da bu konu ile alakalı faydalı eğitimler bulunmaktadır. İnsan kaynakları bölümünde bireye fayda sağlayacak çeşitli eğitimler verilmektedir. Yapılan eğitimlerin sonunda gösterilen başarı sertifika ile taçlandırılmaktadır. Bu eğitimler aşağıda listelenmiştir.

• İnsan Kaynakları Yönetimi İşe Alım Süreci Eğitimi
• İnsan Kaynakları Yönetimi Eğitimi Sertifika Programı